İnsan beynini etkileyen, kötüye kullanıma ve bağımlılığa yol açabilen her türlü maddeye uyuşturucu madde denir. Alışkanlık oluşturan maddeleri tekrarlayan şekilde kullanma ihtiyacı ve bu davranışın engellenememesi ile tanımlanan ruhsal bozukluğa bağımlılık denir. Bağımlılık yapan maddelerin uzun süre yoğun miktarda kullanıldıktan sonra bırakılması ya da azaltılması ile ortaya çıkan maddeye özgü belirtilere yoksunluk sendromu denir. Bağımlılıkta madde ile ilişkili önemli sorunlar olmasına karşın kişi madde kullanımını devam ettirir. Tedavide öncelikli hedef hastanın bağımlı olduğunun farkına varmasını sağlamaktır. Bağımlılık ve yoksunluk belirtilerinin neler olduğu anlatılır. Hasta cesaretlendirilir ve motive edilir. Sorunları çözmek için alkol ya da madde kullanımının faydasız olduğu, sorunları çözmede başka hangi yöntemler kullanabileceği anlatılır. Yeni ve etkin sorun çözme teknikleri önerilir. Hastanın kendisi ile ilgili olumsuz bakış açısı düzeltilmeye çalışılır. Yeni bir çevre oluşturmasına yardım edilir. Tedavi süreci içindeyken bağımlılığın hayat boyu mücadele edilmesi gereken bir hastalık olduğunun ve yinelemelere neden olacak düşünce ve davranışların tanınması gerektiğinin altı çizilir. Bağımlılık tedavisinde geriye dönüşler çok sık görülür, önemli olan hayal kırıklığını yenip tekrardan tedavi yoluna girebilmektir.